Các bạn trẻ sẽ phải tự trang bị cho mình những kỹ năng gì để thích nghi với thế kỷ 21 …

———
Vào năm 2014, Sheryl Sandberg được mời đến để chia sẻ một bài diễn văn tại lễ Tốt nghiệp của Đại học Harvard. Bà cũng từng theo học tại trường và thường được biết đến với vai trò COO của Facebook, đồng thời là tác giả của Lean In (tạm dịch: Dấn thân) – một trong những tựa sách bán chạy nhất thế giới.

Trong bài phát biểu của mình, có đoạn Sheryl chia sẻ rằng khi còn là sinh viên, bà từng nghĩ rằng sau khi tốt nghiệp, bà sẽ làm việc ở World Bank, sau đó học thêm ngành Luật và rồi dành cả đời làm việc cho một tổ chức phi lợi nhuận hay một cơ quan nhà nước nào đó. Tuy nhiên sau đó, bà lại làm việc trong khối tư nhân – doanh nghiệp (private sector). Bà cũng chia sẻ rằng mình chưa từng tưởng tượng một ngày nào đó sẽ làm việc cho Facebook, vì thời đó chưa có internet và Mark Zuckerberg, CEO của Facebook bấy giờ chỉ là một cậu nhóc đang học tiểu học.

Và đúng là trong những năm qua, ai trong chúng ta cũng có thể thấy và công nhận rằng sự phát triển của khoa học – công nghệ đã mang đến những đột phá và thay đổi đáng kinh ngạc đến cuộc sống của tất cả mọi người. Tuy nhiên, vấn đề ở đây là, nó sẽ gia tăng tình trạng bất bình đẳng trong xã hội.

Theo ILO (Tổ chức Lao động Quốc tế – International Labour Organization), 70% công việc ở Việt Nam sẽ có nguy cơ bị máy móc thay thế. Báo cáo được thực hiện bởi UNDP (Chương trình Phát triển của Liên hợp quốc – United Nations Development Programme) cũng xác nhận rằng các công nghệ như tự động hóa (automation), hay trí thông minh nhân tạo (AI) sẽ thay thế phần lớn lực lượng lao động ngày nay và cảnh báo rằng hàng triệu người châu Á có nguy cơ rơi vào cảnh nghèo đói do không có việc làm.

Tuy rằng điều này đồng nghĩa với việc trong tương lai sẽ có những công việc mới xuất hiện, nhưng nó cũng đòi hỏi nguồn nhân lực phải trang bị cho mình những kỹ năng mới.

Điều này làm ECHO nhớ đến một câu nói khá thú vị:

“We are currently preparing students for jobs and technologies that don’t yet exist … in order to solve problems that we don’t even know are problems yet”

(tạm dịch: Bây giờ chúng ta đang trang bị cho học sinh những kiến thức và kỹ năng để làm những công việc và sử dụng những công nghệ mà hiện tại còn chưa tồn tại…, để họ góp phần giải quyết những vấn đề có thể sẽ xuất hiện vào một ngày nào đó trong tương lai)

Và câu nói ấy, quả thật chính xác vô cùng! Gần đây, chúng ta cũng thường nghe thấy hay sử dụng khái niệm VUCA – viết tắt từ 4 chữ cái đầu tiên gồm: Biến động (Volatility), Không chắc chắn (Uncertainty), Phức tạp (Complexity) và Mơ hồ (Ambiguity) để mô tả bản chất chung của thế giới mà chúng ta đang sống ngày nay, hay thế giới mà thế hệ tương lai sẽ tiếp tục dẫn dắt vào một ngày không xa.

Vậy chúng ta cần dạy gì cho các bạn trẻ, hay chính các bạn sẽ phải tự trang bị cho mình những kỹ năng gì để có thể thích nghi trong một thế giới bất định của hiện tại và tương lai?

Theo những thông tin thu thập được từ các khối ngành khác nhau qua các nghiên cứu, khảo sát được triển khai thực hiện từ đầu những năm 1980, những kỹ năng này được phân loại theo nhiều cách khác nhau, tuy nhiên cách phân loại phổ biến nhất được dựa theo một quyển sách có tựa đề: 21st Century Skills: Learning for Life in Our Times (tạm dịch: Những kỹ năng của thế kỷ 21: Thời nay thì học gì để chuẩn bị cho đời).

Theo đó, Kỹ năng thế kỷ 21 được phân thành 3 nhóm chính bao gồm:

• Learning and innovation skills (Kỹ năng học tập và đổi mới): critical thinking and problem solving (tư duy phản biện và giải quyết vấn đề), communications and collaboration (giao tiếp và hợp tác), creativity and innovation (sáng tạo và đổi mới)
• Digital literacy skills (Kỹ năng kỹ thuật số): information literacy (hiểu về thông tin), media literacy (hiểu về truyền thông), Information and communication technologies (ICT) literacy (hiểu về Công nghệ thông tin và truyền thông)
• Career and life skills (Kỹ năng trong công việc và kỹ năng sống): flexibility and adaptability (tính linh hoạt và khả năng thích ứng), initiative and self-direction (chủ động và tự định hướng), social and cross-cultural interaction (kỹ năng tương tác trong xã hội và tương tác với những nền văn hóa khác nhau), productivity and accountability (làm việc hiệu quả và có trách nhiệm)

Vậy,

Bạn đang làm gì để trang bị cho mình những kỹ năng của thế kỷ 21?
———
Ghi chú: Bài viết do giáo viên tại ECHO biên soạn.
Vui lòng trích dẫn nguồn. Xin cám ơn!